نگاهت را به افق بسپار
از اواخرِ بهار سال ۹۳، شبکۀ جدیدی به رسانۀ ملّی اضافه شد که به گفتۀ مدیر روابط عمومی صدا وسیما قرار است استراتژی‌اش پرداختن به مبانی دینی و ارزش‌های فرهنگی انقلاب و موضوعات مرتبط با دفاع مقدس باشد. ایده ابتدایی تاسیس و پخش شبکه افق در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به اواسط سال ۹۲ و ادامۀ تأسیس شبکه‌های دیجیتال مربوط می‌شد. چون در آن مقطع تأکید بر محتوا و تخصص‌گرایی شبکه‌ها بود، قرار شد شبکه‌ای ویژه مفاهیم انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و تحولات منطقه راه اندازی شود. با همین محوریت این شبکه به صورت آزمایشی راه اندازی شد.
در ابتدا قرار بود که تولید کمتر بوده و حجم زیادی از آنچه که از شبکه افق پخش می‌شود، باز پخش دیگر شبکه‌ها باشد، اما پس از مدت کوتاهی این تصمیم دچار تغییر و تحول شد و بنا به فضای جامعه و نگاه مخاطبان به رسانه، تصمیم مدیران شبکه بر آن شد که آثار تولیدی باید قوت بگیرد و اهداف اولیه هم مد نظر باشد. در نهایت شبکه جدیدی متناسب با سبک زندگی ایرانی اسلامی با تمرکز برگفتمان انقلاب اسلامی تأسیس شد. عزّت‌الله ضرغامی، رئیس سابق صدا و سیما، دستور راه اندازی شبکه را از ۳ خرداد ۹۳ همزمان با سالروز آزاد سازی خرمشهر صادر کرد و پخش آزمایشی شبکه «افق» از بامداد ۱۳ خرداد آغاز شد.
شبکه‌ای برای تحقق مولفه‌های انقلاب
بسیاری از دلسوزان انقلاب از سال‌ها پیش از ضرورت وجود یک شبکه تخصصی برای گسترش فرهنگ انقلاب صحبت می‌کردند و حالا این امکان فراهم آمده است تا «افق» برنامه‌هایی با محورهای دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی، مطالبات و منویات رهبری، اقتصاد مقاومتی، سیره شهدا، سیاست بین‌المللی و… تولید کند. مدیر این شبکه آقای رمضان‌نژاد نیز به این مطلب اذعان دارد که برنامه‌سازی‌های این شبکه به گونه‌ای است که مسائل فرهنگی و اجتماعی در اولویت و بعد از آن بصیرت افزایی نیز مد نظر قرار دارد.
البته ذکر این نکته ضروری است که اگر شبکه افق در تولیدات تمام برنامههایش بصورت بسیار مستقیم و با حجم بالا از اِلمان‌های دینی و انقلابی استفاده کند و تنوع کمی به این گونه از تولیداتش بدهد، به مرور از اقبال عمومی نسبت به این شبکه از جانب مخاطبین کاسته خواهد شد.
استفاده از نیروهای خارج از سازمان صدا و سیما
شاید در نگاه اول به بعضی برنامه‌های پخش شده از شبکه افق، این احساس به شما دست دهد که این برنامه‌ها در قالب برنامه‌های پخش شده از شبکه‌های دیگر صدا و سیما نبوده و فرم و محتوای متفاوت‌تری دارند که این موضوع به دلیل استفادۀ شبکۀ افق از نیروهایی در خارج از سازمان صدا وسیماست به طوری که حتی بسیاری از تهیه‌کنندگان تولید برنامه در این شبکه در حال تجربه کردن نخستین تجربیاتشان هستند.
«افق» به گفته مدیرانش در تلاش است که نیروهای بسیاری را در این زمینه تربیت کند، به صورتی که کمترین هزینه و فشار را برای صدا و سیما ایجاد کرده و با نگاهی ملّی از تمام توان تولید رسانه‌ای در سراسر کشور، در حد توان استفاده کند.
نقاط ضعف و قوت از آغاز تا کنون
تولیداتی که شبکه افق در این مدت پخش کرده بیشتر برنامه‌هایی گفتگو محور و مستند گونه بوده به طوری که بعضی وقت‌ها به مخاطب احساس تماشای شبکه مستند دست می‌دهد! «افق» سریال‌های خارجی جذابی نیز خریداری نکرده و همین پخش کم تولیدات نمایشی مانند سریال و تله‌فیلم از اشتیاق مخاطب برای عوض کردن کانال و سپردن نگاهش به افق، کم می‌کند. البته ساخت کاری مانند مستند-مسابقۀ «فرمانده» بسیار بدیع و مناسب بوده که کمتر از این نوع برنامه‌ها در شبکه‌های دیگر تلویزیونی ساخته می‌شود.
البته تا امروز شبکۀ «افق» در تعامل با شبکه‌های دیگر نسبتا خوب عمل کرده و مشخص است که این نوع تعامل از رویکردهای جدی مدیران این شبکه محسوب می‌شود. برای مثال پخش یک سری از مستند‌های خوش ساخت شبکه پرس تی وی در شبکه افق و همچنین پخش مجموعه «جستجوگر» که از تولیدات شبکه افق محسوب می‌شود، در پرس تی وی، از مصادیق این تعامل است.
در نهایت باید گفت رویکرد اصلیِ شبکه افق پرداختن به مسائل فرهنگی است که نگاه اصلی آن به مخاطب داخلی است هرچند که ممکن است در آینده امکان پخش برنامه‌های افق برای هموطنان خارج از کشور نیز فراهم شود. البته شبکه افق با توجه به تعدد شبکه‌های داخلی و نیز فراگیر شدن شبکه‌های ماهواره‌ای که تنوع و جذابیت برنامههایش برای مخاطب داخلی بالا است، کار سختی را پیش روی خود دارد و امیدواریم که با استفاده از ظرفیت عظیم جهه فرهنگی انقلاب، بتواند به اهداف خود برسد و در روند رشد فرهنگی کشور نقش بسزایی را ایفا کند.
